JA Purity IV JA Purity IV
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Εκπαίδευση
  • Διεθνή
  • Ιστορία
  • Πολιτισμός
  • Αθλητικά
  • Πρόσωπα
  • Κοινωνικά
  • Κέρκυρα
JA Purity IV JA Purity IV
Πέμπτη 17 Ιουλίου 2025 11:15
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Εκπαίδευση
  • Διεθνή
  • Ιστορία
  • Πολιτισμός
  • Αθλητικά
  • Πρόσωπα
  • Κοινωνικά
  • Κέρκυρα
Η κυβέρνηση αρνείται να πει φασίστα τον δολοφόνο του Τεμπονέρα, μα αποκαλεί φασίστες τους διαδηλωτές που πετούσαν χαρτάκια (vid)

07-17-2025 9:25
Επικαιρότητα

Η κυβέρνηση αρνείται να πει φασίστα τον δολοφόνο του Τεμπονέρα, μα αποκαλεί φασίστες τους διαδηλωτές που πετούσαν χαρτάκια (vid)
Το Ισραηλιτικό Συμβούλιο ξαναγράφει τα βιβλία στα ελληνικά σχολεία

07-17-2025 9:12
Εκπαίδευση

Το Ισραηλιτικό Συμβούλιο ξαναγράφει τα βιβλία στα ελληνικά σχολεία
Το κύμα αντίστασης στην Εκπαίδευση: Η φωνή των εκπαιδευτικών στη σκιά της τοξικότητας

07-17-2025 8:58
Εκπαίδευση

Το κύμα αντίστασης στην Εκπαίδευση: Η φωνή των εκπαιδευτικών στη σκιά της τοξικότητας
Το ράβε-ξήλωνε του ΥΠΑΙΘΑ για την ειδική αγωγή

07-16-2025 17:03
Εκπαίδευση

Το ράβε-ξήλωνε του ΥΠΑΙΘΑ για την ειδική αγωγή
Βάρκα περιπάτου

07-16-2025 16:56
Κέρκυρα

Βάρκα περιπάτου
Κατηγορία: Εκπαίδευση
28 Νοεμβρίου 2024

28 Νοέμβρη 1925: Δ. Γληνός – Α. Δελμούζος Οι «εθνικά επιβλαβείς» παιδαγωγοί - Τα «Μαρασλειακά»

28 Νοέμβρη 1925: Δ. Γληνός – Α. Δελμούζος Οι «εθνικά επιβλαβείς» παιδαγωγοί - Τα «Μαρασλειακά»

Σαν σήμερα 28 Νοέμβρη 1925, δύο από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες στην Ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης , ο Δημήτριος Γληνός και ο Αλέξανδρος Δελμούζος, βρέθηκαν στο στόχαστρο μιας αντιπαράθεσης που έμεινε γνωστή ως «Μαρασλειακά» για τα ιδεώδη τους στο εκπαιδευτικό σύστημα. Οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις και οι διαμάχες που ξεκίνησαν στις αρχές του εικοστού αιώνα κορυφώθηκαν με τα «Μαρασλειακά», την υπόθεση που διαδραματίστηκε με πρωταγωνίστρια καθηγήτρια του Μαράσλειου Διδασκαλείου και της Παιδαγωγικής Ακαδημίας.

Οι δύο πρωτοπόροι εκπαιδευτικοί πίστευαν στη ριζική μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού στυστήματος, την εισαγωγή της δημοτικής γλώσσας στην εκπαίδευση, την απομάκρυνση της παρωχημένης αποστήθισης και τη δημιουργία ενός σχολείου που θα καλλιεργούσε την κριτική σκέψη και την ελευθερία έκφρασης. Οι προοδευτικές ιδέες τους κρίθηκαν «εθνικά επιβλαβείς» από ένα βαθιά συντηρητικό σύστημα που αντιστεκόταν σε κάθε αλλαγή με αποτέλεσμα να αποφασιστεί η… παύση τους.

Η διδασκαλία τους θεωρήθηκε απειλή για το εδραιωμένο κατεστημένο, το οποίο ταύτιζε τη δημοτική γλώσσα με εθνικό κίνδυνο. Οι συντηρητικοί κύκλοι, που έβλεπαν κάθε εκπαιδευτική αλλαγή ως υπονόμευση της εθνικής ταυτότητας και της θρησκευτικής ηθικής, αντέδρασαν βίαια. Οι κατηγορίες που τους προσάφθηκαν ήταν ότι προωθούσαν αντεθνικές ιδέες, υπονομεύοντας την τάξη και την παράδοση.

Οι τρεις κεντρικές φυσιογνωμίες του Εκπαιδευτικού Ομίλου (που ιδρύθηκε το 1910), ο Δ. Γληνός, ο Μ. Τριανταφυλλίδης και ο Αλ. Δελμούζος, συνεργάστηκαν με τον Βενιζέλο μέσα στη δεκαετία του 1910 για την εφαρμογή της φιλελεύθερης αστικής μεταρρύθμισης στην εκπαίδευση. Οι πρώτες απόπειρες ήταν αποτυχημένες. Το πείραμα του Αλ. Δελμούζου στο Σχολείο του Βόλου (1908-1911) κατέληξε στη Δίκη του Ναυπλίου (1914), όπου οι κατηγορίες για αθεΐα, έλλειψη πατριωτισμού και ανηθικότητα ενορχήστρωναν την αντίδραση των παραδοσιακών δυνάμεων.

Στη δεκαετία 1920  νέα δεδομένα και ανακατατάξεις συμβαίνουν στον παγκόσμιο και ελληνικό χώρο. Έχει λήξει ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και έγινε η Οχτωβριανή Επανάσταση η οποία δείχνει το δρόμο της απελευθέρωσης του ανθρώπου.

Στο Μαράσλειο

Όλα ξεκίνησαν όταν η Ρόζα Ιμβριώτη ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο Βερολίνο και στο Παρίσι στα μέσα της δεκαετίας του 1920, επέστρεψε στην Ελλάδα προς αναζήτηση εργασίας. Ο Αλέξανδρος Δελμούζος της πρόσφερε τη δυνατότητα να διδάξει Ιστορία στο Μαράσλειο. Η διδασκαλία της νεαρής τότε ιστορικού προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και αποτέλεσε τη βασική αιτία της έκρηξης μιας ακόμη μεσοπολεμικής εκπαιδευτικής κρίσης που έγινε γνωστή με το όνομα του σχολείου στο οποίο δίδασκε η Ιμβριώτη: τα «Μαρασλειακά».

Σύμφωνα με τους ανεγκέφαλους της εποχής, σαν τον Σπυρίδωνα Καλλιάφα, η Ιμβριώτη δίδασκε την ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 με έναν «περίεργο» τρόπο. Αντί να υπογραμμίζει την εποποιία του έθνους και να αναδεικνύει την αρραγή ενότητα της εθνικής κοινότητας, η Ιμβριώτη συζητούσε την Επανάσταση του 1821 στο πλαίσιο της ανάπτυξης των εθνικών ιδεολογιών κατά τον 19ο αιώνα ενώ παράλληλα εστίαζε στην κοινωνική δυναμική της επαναστατικής διαδικασίας και εντόπιζε τις απαρχές της συγκρότησης της εθνικής ιδεολογίας στην άνοδο ελληνόφωνων αστικών στρωμάτων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Τα «Μαρασλειακά» συγκλόνισαν την εκπαιδευτική και κοινωνική ζωή, εισαγγελείς και αρεοπαγίτες παρενέβησαν στην υπόθεση της διδασκαλίας της Ιστορίας στο εν λόγω σχολείο, οι φημολογίες περί «αντεθνικής διδασκαλίας» συνδέθηκαν με τον «κομμουνιστικό δάκτυλο». Επιπλέον, η Ρόζα Ιμβριώτη θεωρήθηκε ακατάλληλη για την ενίσχυση της «πατρίδος, διά της ορθής διδασκαλίας της Ιστορίας και του δι' αυτής φρονηματισμού των νέων». Η ακαταλληλότητά της δεν αποδόθηκε στην επιστημονική προσέγγιση ή στην πολιτική ιδεολογία της. Η καθηγήτρια ήταν απλώς γυναίκα.

Το σχετικό σημείο της έκθεσης για τα γεγονότα στο Μαράσλειο είναι χαρακτηριστικό: «Εάν καθηγήτριαι είναι ικαναί να διδάσκουν Ιστορίαν και δη εις Διδασκαλεία, δεν έχομεν ανάγκην άλλων μακρών αποδείξεων. Μας αρκεί το γεγονός ότι εν Ιταλία απηγορεύθη κατά το τέλος του 1926 να διδάσκουν γυναίκες εις πάντα τα δημόσια σχολεία μέσης εκπαιδεύσεως Φιλοσοφίαν, Ιστορίαν και Λογοτεχνίαν... Μόνον το ανδρικόν πνεύμα είναι ικανόν να δονήση και να συγκινήση την ψυχήν των μαθητών και να κάμη αυτούς να αισθανθούν και να κατανοήσουν τους μεγάλους του κόσμου σοφούς, τα σπουδαία σύγχρονα θρησκευτικά, πολιτικά, κοινωνικά γεγονότα ή ρεύματα, ώστε ν' αποβώσιν οι αγαθοί κυβερνήται της αύριον, οι οποίοι θα δημιουργήσουν τα εθνικά μεγαλουργήματα. Ο κ. Δελμούζος αντιθέτως εκάλεσε γυναίκα διά να διδάξη την Ιστορίαν εις το Μαράσλειον».

Η απάντηση του Δελμούζου στην «Εστία» (16/11/1924) δυνάμωσε την αγανάκτηση: «Ο καθένας μας μπορεί ατομικά να έχη οποιαδήποτε πολιτική πίστη θέλει, ακόμα και αναρχικός να είνε, και σε σύλλογο αναρχικό να ανήκη, και θεωρητικά στην εξωσχολική του δράση να γράφη ακόμα υπέρ του αναρχισμού.

Πώς μπορεί να συμβιβάση σε τέτοια περίπτωση τη δική του πίστη με το έργο του διδασκαλείου, αυτό είνε ζήτημα δικής του συνειδήσεως. Σε αυτό δεν είμαστε εμείς που θα ελέγξωμεν».

Και συνεχίζει η «Εστία»: «Τοιούτους καθηγητάς, με σαφώς αναρχικάς και κομμουνιστικάς ιδεολογίας, έχει σήμερον το Μαράσλειον Διδασκαλείον, όπως –φευ!– τους έχει όλος ο επίσημος εκπαιδευτικός κλοιός. Και οι καθηγηταί ούτοι δεν παύουν να εκφράζουν δημοσία, κατά τρόπον προκαλούντα κοινόν σκάνδαλον, τας ιδεολογίας των αυτάς.

Τοιούτοι διδάσκαλοι όμως είνε αδύνατον να αναπτύξουν εις τα παιδιά όχι μόνον εθνικήν, αλλ’ ουδέ καν την Ελληνικήν απλώς αντίληψιν. Δεν δύναται να ομιλήση εις τα παιδιά περί Ελληνικής Επαναστάσεως ο διδάσκαλος ο οποίος συνειργάσθη με τον κ. Κορδάτον εις την σύνταξιν του βιβλίου του περί της Ελληνικής Επαναστάσεως […] Δεν δύναται παρά να κλονίση εκ βάθρων κάθε ηθικήν αρχήν του μαθητού ο διδάσκαλος ο οποίος εις τα ποιήματά του χαρακτηρίζει ως απάνθρωπον δόγμα την θρησκείαν μας…»

Το σύνθημα

Να πώς περιγράφει ο Κ. Βάρναλης την εποχή:

«Το σύνθημα της επίθεσης ενάντια στην Ακαδημία και στο Μαράσλειο το έδωσε η «Εστία».

Την επίθεσή της η «Εστία» την άρχισε μ ένα κύριο άρθρο. Κοινωνικό σκάνδαλο! Μέσα σε δυο ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (Παιδαγωγική Ακαδημία και Μαράσλειο) γίνεται αντεθνική εργασία! Εκεί «υπονομεύονται» τα τιμιότατα της φυλής! Εκεί ονομάζονται σάπια τα ιδανικά της πατρίδας, κουρελόπανο η σημαία μας! Εκεί βρίζεται η... Παναγία!

Όλες οι άλλες εφημερίδες τρέξανε να κρατήσουνε το «ίσο» στην «Εστία». Ήτανε μια πρώτης γραμμής ευκαιρία για δημοκοπία και μεγάλωμα της κυκλοφορίας...

Όμως το κράτος «συγκινήθηκε!». Και διάταξε διοικητικές και δικαστικές ανακρίσεις. Και τότες όσοι εξεταστήκανε για μάρτυρες σταθήκανε στο ύψος του νεοελληνικού πολιτισμού και των «υγιών αρχών του». ΄Ολοι τούτοι φυσικά οι μάρτυρες ή είχανε προσωπικά με το Γληνό και το Δελμούζο ή ήτανε βαλτοί ή ήτανε θύματα της υποβολής των εφημερίδων. Μα η Δικαιοσύνη; Κοτζάμ αρεοπαγίτες και υφυπουργοί δεχότανε ν ακούνε και να καταγράφουνε μαρτυρίες σαν αυτήν, που κατάθεσε ένας... μπάρμπας!

Αυτός ο μπάρμπας περπατούσε, λέει, στο δρόμο μαζί με την ανεψιά του, μαθήτρια του Μαρασλείου. Ξαφνικά, λέει, το κορίτσι στάθηκε, σήκωσε τα φουστάνια του, κάθησε σε μια γωνιά του πεζοδρομίου κι έκανε με τη φυσικότερη αφέλεια τα... τσίσια του. Ο μπάρμπας, λέει το παραμύθι, έγινε έξω φρενών! Και ρωτάει κατακόκκινος από θυμό την ανεψούλα του:

- Μαρία (ας πούμε!), δε μου λες, πού έμαθες να φέρνεσαι έτσι ξετσίπωτα;

- Στο Μαράσλειο! ΄Ετσι μας διδάξανε οι καθηγητές μας. Να είμαστε «υπεράνω των προλήψεων» κ.λπ.

Με τέτοια παραμύθια συνεννοούντανε μια χαρά ο Τύπος, το Κράτος, η θεά Θέμις κι η χειρότερη μερίδα του λαού...

Καλά τα πρόσωπα! Κι άλλα να ήτανε, δε χάθηκε ο κόσμος! Μα το όνειρο της Μεταρρύθμισης; Ο σκοπός του «εκδημοκρατισμού» της παιδείας και της διοίκησης και της δικαιοσύνης και της Βουλής; Μα ίσα-ίσα αυτό ήτανε το μεγαλύτερο όφελος του νεοελληνικού πολιτισμού και η μεγαλύτερη απόδειξη της... ζωτικότητας της φυλής! Γλύτωσε το έθνος από το να έχει γλώσσα! ΄Εχει κείνην, που δεν την καταλαβαίνει. Και τώρα δεν πρέπει να έχει ούτε κι αυτήνε. Ο φασισμός θα τηνε κόψει για να μη... μιλεί και φλυαρεί ο καθένας ό,τι του κατεβαίνει!»

Read next

  • Facebook
  • X
  • LinkedIn
  • Threads
  • Pinterest
  • WhatsApp
  • Telegram
  • Trello
  • Email
  • Εκπαίδευση
  • Ιστορία
  • Εκπαίδευση
  • Ιστορία
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Εκπαίδευση
  • Διεθνή
  • Ιστορία
  • Πολιτισμός
  • Αθλητικά
  • Πρόσωπα
  • Κοινωνικά
  • Κέρκυρα

Διάβασε ακόμα...   

Για τη συνάντηση με τον Υπουργό Εσωτερικών
Επικαιρότητα 17-07-25

Για τη συνάντηση με τον Υπουργό Εσωτερικών

Το ράβε-ξήλωνε του ΥΠΑΙΘΑ για την ειδική αγωγή
Εκπαίδευση 16-07-25

Το ράβε-ξήλωνε του ΥΠΑΙΘΑ για την ειδική αγωγή

Ο περίπατος
Κέρκυρα 17-07-25

Ο περίπατος

Ο ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ Του Γιώργου Καγκουρίδη - Να κινείσαι. Να προβατείς. Μη κάθεσαι ακούνητος. Στην ηλικία μας η κίνηση είναι γιατρικό. Σκώσου από τη καρέκλα. Θα βγάλεις αράχνες. - Νομίζεις...

Το κύμα αντίστασης στην Εκπαίδευση: Η φωνή των εκπαιδευτικών στη σκιά της τοξικότητας
Εκπαίδευση 17-07-25

Το κύμα αντίστασης στην Εκπαίδευση: Η φωνή των εκπαιδευτικών στη σκιά της τοξικότητας

Βάρκα περιπάτου
Κέρκυρα 16-07-25

Βάρκα περιπάτου

Όλοι στο Βίδο ... για το Βίδο - Πέμπτη 17/7οξ
Κέρκυρα 16-07-25

Όλοι στο Βίδο ... για το Βίδο - Πέμπτη 17/7οξ

«Υποταγή ή Θάνατος»: Επιστολή του Μενέλαου Λουντέμη από τον Άη Στράτη το 1952
Πρόσωπα 16-07-25

«Υποταγή ή Θάνατος»: Επιστολή του Μενέλαου Λουντέμη από τον Άη Στράτη το 1952

 Με επιτυχία η εκδήλωση - προβολή του ντοκυμαντέρ
Κέρκυρα 16-07-25

Με επιτυχία η εκδήλωση - προβολή του ντοκυμαντέρ "48: Αντίσταση στον μεγάλο εποικισμό" της Κερκυραϊκής Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό Λαό

Οι εκπαιδευτικοί της Κέρκυρας συμπαραστέκονται στην Έφη Λάζου
Κέρκυρα 16-07-25

Οι εκπαιδευτικοί της Κέρκυρας συμπαραστέκονται στην Έφη Λάζου

ΝΕΟ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΦΙΜΩΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑ  - Όλοι/ες την Τετάρτη 16/7/2025 στις 2μμ. στο Υπουργείο Εσωτερικών
Εκπαίδευση 16-07-25

ΝΕΟ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΦΙΜΩΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑ - Όλοι/ες την Τετάρτη 16/7/2025 στις 2μμ. στο Υπουργείο Εσωτερικών

ΟΧΙ ΣΤΟ ΝΕΟ ΤΕΡΑΤΟΥΡΓΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ  ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΟΛΟΙ κι ΟΛΕΣ στην ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ την ΤΕΤΑΡΤΗ 16/7 στις 2μμ στο ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Εκπαίδευση 16-07-25

ΟΧΙ ΣΤΟ ΝΕΟ ΤΕΡΑΤΟΥΡΓΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΟΛΟΙ κι ΟΛΕΣ στην ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ την ΤΕΤΑΡΤΗ 16/7 στις 2μμ στο ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Δε θα επιτρέψουμε το λιμάνι του Πειραιά να χρησιμοποιηθεί για την μεταφορά φονικών φορτίων στη γενοκτονία στη Γάζα - Όλοι και όλες την Τετάρτη στις 9.30 μ.μ. στις προβλήτες 2 και 3 της Cosco στον Πειραιά!
Εκπαίδευση 16-07-25

Δε θα επιτρέψουμε το λιμάνι του Πειραιά να χρησιμοποιηθεί για την μεταφορά φονικών φορτίων στη γενοκτονία στη Γάζα - Όλοι και όλες την Τετάρτη στις 9.30 μ.μ. στις προβλήτες 2 και 3 της Cosco στον Πειραιά!

Έφη Λάζου: «Κλήθηκα σε ΕΔΕ για αντιπολεμική παράσταση – Ο φόβος δεν είναι στο αξιακό μου σύστημα»
Εκπαίδευση 16-07-25

Έφη Λάζου: «Κλήθηκα σε ΕΔΕ για αντιπολεμική παράσταση – Ο φόβος δεν είναι στο αξιακό μου σύστημα»

Συγκέντρωση διαμαρτυρίας ΕΛΜΕ - ΣΕΠΕ - φοιτητών  στο δημαρχείο Θεσσαλονίκης την Τετάρτη 16/7, 10πμ
Εκπαίδευση 16-07-25

Συγκέντρωση διαμαρτυρίας ΕΛΜΕ - ΣΕΠΕ - φοιτητών στο δημαρχείο Θεσσαλονίκης την Τετάρτη 16/7, 10πμ

Λουκέτο σε 6 σχολειά της Κέρκυρας!
Κέρκυρα 15-07-25

Λουκέτο σε 6 σχολειά της Κέρκυρας!

«Η Άννα Φρανκ συνομιλεί με την... ΕΔΕ» – Σάλος από νέα δίωξη εκπαιδευτικού για παράσταση υπέρ της Παλαιστίνης
Εκπαίδευση 15-07-25

«Η Άννα Φρανκ συνομιλεί με την... ΕΔΕ» – Σάλος από νέα δίωξη εκπαιδευτικού για παράσταση υπέρ της Παλαιστίνης

Στη χώρα την έφερε ο πατέρας της
Κέρκυρα 15-07-25

Στη χώρα την έφερε ο πατέρας της

drepani.gr

Μια από τις ονομασίες με τις οποίες ήταν γνωστή η Κέρκυρα στην αρχαιότητα ήταν και η Δρεπάνη. Όνομα που χρησιμοποιήθηκε λόγω του σχήματός της. Η Δρεπάνη ταυτίζεται με το όπλο με το οποίο ο Κρόνος σκότωσε τον πατέρα του τον Ουρανό.

argyrades.gr

Σελίδες για τη ζωή, την ιστορία, τον πολιτισμό, στην Κέρκυρα. Με κριτική ματιά στην επικαιρότητα.

drepani
Copyright © 2025 drepani.gr. Με την επιφύλαξη κάθε δικαιώματος.
Το Joomla! είναι Ελεύθερο Λογισμικό που διατίθεται σύμφωνα με τη Γενική Δημόσια Άδεια Χρήσης GNU.